Liderlik İlkeleriyle Öncülük Etme ve Yenilik Yapma

Bu ilkeler birçok biçimde olabilir: bir şirketin uzun vadeli hedeflerini ve ulaşmayı hedeflediği hedefleri dile getiren vizyon ifadeleri, işi ve odak noktasını tanımlayan misyonlar, bir şirketin yol haritalarını stratejisiyle uyumlu hale getirmesine yardımcı olan amaç ifadeleri.

Bu farklı ilke biçimleri, işletmenin dikkatini, kaynaklarını ve enerjisini nereye ve nasıl odaklayacağına dair şeffaf ve sistemleştirilmiş bir ifade sağlar. Şirketler haklı olarak bunları düşünmek için çok zaman harcarlar. İlkeler, bir şirketin inandığı temel değerleri ve müşterilerine hizmet ederken ve işini yürütürken izleyeceği inanç sistemini aktarır.

Bir şirketin ilkelerinin inovasyon kültürünün temelini oluşturması ve liderlerin ve ekiplerinin hızlı ve kapsamlı şekilde daha iyi kararlar alabilmesine yardımcı olmak için her gün geri dönebilecekleri bir mihenk taşı oluşturması gerekir. İş gücü ile en önemli iş öncelikleri ve müşteriler arasında uyumu sağlamak adına tutarlılık sunarlar.

Ancak inovasyonu gerçekten etkili bir şekilde teşvik edebilmek için bu ilke kümelerinin sadece ifade edilmesi yeterli değildir. Bunların kullanılması da gerekir. Bunlar sadece var olmakla kalamaz, şirketin web sitesinde veya toplantı odalarında edilgen biçimde gösterilip geçilemez, şirket toplantılarında ve çalışanların katıldığı toplantılarda ara sıra anılıp geçilecek şeyler değildir. Bunların çalışanların yaptığı her şeyin içine işlemesi ve işe yeni alınanların şirkete girişinden, ekiplere ve yönetimlerine, CEO'ya ve liderlik ekibine kadar her aşamada kullanılması gerekir. İlkeler, günlük operasyonlardan geniş kapsamlı kurumsal stratejik planlamaya kadar alınan kararlara rehberlik etmelidir.

Bu yenilikçi kültürü bir dizi ilke aracılığıyla oluşturmak, yeni kurulmuş veya küçük bir şirkette daha kolaydır. Üst düzey yöneticiler, yönetim ekibi ve şirketteki geliştiriciler daha erişilebilir ve genellikle daha merkezi bir konumdadır. Paydaşların aynı toplantılarda bir araya gelerek şirket ilkelerinin gerçek zamanlı kararlar alınırken yüz yüze pekiştirilebilmesi daha fazla fırsat yaratır.

Ancak şirket büyüdükçe ilkeleri güçlendirmek daha da zorlaşır. İşler büyüyüp daha karmaşık hale geldikçe ve farklı konumlarda ve zaman dilimlerinde çalışan sayısı arttıkça, aynı enerjiyi korumak ve ilkelerinize vurgu yapmaya devam etmek daha da zorlaşır. Startup veya küçük ölçekli işletme ortamlarında, genellikle şirketin kurucularına ve üst düzey yöneticilerine dayanan karar alma süreci, işletme ve operasyonlar büyüdükçe daha da ağırlaşır ve daha fazla zaman alır. Etkili, özerk karar verme sürecinin dağıtılmasına yardımcı olacak amaca yönelik bir çaba ve doğru mekanizmalar yoksa karar alma hatları bir şirketin hızla yenilik yapma yeteneğini durma noktasına getiren darboğazlar haline gelebilir.

Amazon da bu açıdan farklı değil. Şirket coğrafi olarak ve çeşitli pek çok iş alanına yayılarak büyüdükçe biz de kendi büyüme sancılarımızı yaşadık. Amazon'un müşterilere odaklanan ve onların ihtiyaçlarından geriye doğru çalışan yenilikçilik kültürünü sürdürebilmesinin başlıca nedenlerinden biri, Amazon'un Liderlik İlkelerini her gün nasıl uyguladığımızdır.

Amazon'da günlük eylemlerimizde 16 Liderlik İlkesini uygulamaktan kendimizi ve birbirimizi sorumlu tutuyoruz. Liderlik İlkelerimiz, yalnızca ne anlama geldiklerini değil, aynı zamanda bunların pratikte nasıl uygulanması gerektiğini açıklayan birkaç cümleden oluşur. Amazon'un iş kararlarına nasıl yaklaştığı, liderlerimizden beklediğimiz liderlik ve aldığımız her kararın merkezinde müşteriye nasıl yer verdiğimiz konusunda bize rehberlik ederler.

Bu Liderlik İlkelerinin çoğu, özellikle de Müşteri Odaklılık en başından beri Amazon'da var olmuştur. Müşterilerinize yakın olma, onların ihtiyaçları konusunda gerçek anlamda takıntılı olma ve bunların ardındaki bağlamı anlama düşüncesi, Jeff Bezos'un ilk olarak 1997'de yazdığı Hissedarlara Mektubunda ve Amazon'un misyonunda yer alıyordu: Dünyanın en müşteri odaklı şirketi olmak.

Bu Liderlik İlkesi şunu söyler: "Liderler müşteriyle başlar ve geriye doğru giderek çalışırlar." Müşterilere yakın kalmanız ve yalnızca onların sorunlarını çözmeye odaklanmanız, sizi sürekli olarak çoğunlukla da başka türlü yapamayacağınız alanlarda yenilik yapmaya teşvik eder. AWS'de, inşa ettiğimiz şeylerin %90'ı müşterilerin bize önem verdiğini söyledikleri şeylerden kaynaklanır. Diğer %10'u doğrudan ifade edilmeyen ancak müşteri ihtiyaçları ve sorunları hakkında derin bir bilginin onları şaşırtacak ve memnun edecek yeni özellikler ve hizmetler icat etmemize olanak tanıdığı şeylerden gelir.

Bu Liderlik İlkesi rakiplere ve trendlere dikkat edilmesi gerektiğini kabul ederken, uzun vadede müşterilerinizin ihtiyaçlarına odaklanmayı öncelik haline getirir ve müşteri güvenini kazanmak ve korumak için her gün gayretle çalışmaya yönelik bir harekete geçme çağrısı yaratır.

Müşteri Odaklılık, Amazon'da tam anlamıyla İlk Günden beri var olsa da 2015 yılında eklenen Öğren ve Meraklı Ol gibi diğer Liderlik İlkeleri zamanla tanıtıldı. Bu ilkeye göre, "liderler öğrenmeyi asla bırakmazlar ve sürekli olarak kendilerini geliştirmeye çalışırlar. Yeni olasılıklara karşı meraklıdırlar ve bunları harekete geçirip keşfederler." Bir CEO'nun cesur liderliği, müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak ve bu konuda bir adım önde olmak için yeni yollar deneme, öğrenme ve yineleme konusunda yeteneği teşvik ederek tonu belirlemeye yardımcı olabilir.

Öğrenmeye açık olma, uyum sağlama ve müşteri ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinizi sürekli geliştirme becerisi, sürekli değişen bir ortamda bir şirketin çevik kalmasına da yardımcı olur. Bu, yalnızca müşterilerin isteklerine yanıt vermenizi değil, aynı zamanda onlar adına proaktif olarak bir şeyler icat etmenizi de sağlar.

Eylem İçin Ön Yargı Liderlik İlkesinde belirtildiği gibi, "İş hayatında hız önemlidir." AWS CEO'su (bu yazının yazıldığı tarihten kısa süre sonra Amazon CEO'su olacaktır) Andy Jassy, 2020 re:Invent açılış konuşmasında, icat ve yeniden icat kültürü oluşturmak ve müşterilere sürekli olarak değer katmak isteyen şirketler için sekiz temel bileşenden birinin hız olduğunu belirtti.

Jassy'ye göre, "Hız önceden belirlenmiş bir şey değildir. Hız bir seçimdir. Bu seçimi yapabilirsiniz ve aciliyet duygusu olan ve gerçekten deney yapmak isteyen bir kültür oluşturmalısınız... Bunu her zaman yapmalısınız."
 
Eylem İçin Ön Yargıyı sürdürmek ve bunun arkasındaki önceliği ve aciliyeti sağlamak da liderlere cesur bir yönde iletişim kurmalarını, sonuçlara ilham vermelerini ve müşterilere hizmet sunmanın yollarını bulmak için her yöne bakmalarını hatırlatan başka bir Liderlik İlkesi olan Büyük Düşünmemizi gerektirir. Büyük Düşünmek, yöneticilerin yenilikçi bir kültürü teşvik etmede ve işletmeyi farklı ve cesurca düşünmeye yönlendirmede genellikle en büyük etkiyi yaratabilecekleri yerdir. Sadece temel yeteneklere odaklanmamak, aynı zamanda statükoyu sorgulamak, bozulma riskini göze almak ve mevcut gerçeklikten daha büyük bir vizyon yaratmak için sınırları zorlamak anlamına gelir. Liderler, bir kuruluşun yukarıdan aşağıya doğru Büyük Düşünmesine yardımcı olabilir ve durmak bilmeyen, müşteri odaklı inovasyonu hızla teşvik edebilir.

Prime Now'ın ilk kez piyasaya sürülmesi, Eylem İçin Ön Yargı ve Büyük Düşün ilkesinin uygulamasıyla yönlendirilen inovasyonun bir örneğidir. Müşterilerin hızlı teslimata değer verdiğini biliyorduk ve 1 saat içinde (ücretsiz kargo ile iki saat içinde) ultra hızlı teslimatın cazip bir hizmet olacağını düşündük. Ancak çok sayıda müşteri için güvenilir bir şekilde ölçeklendirme yapmak zordu çünkü siparişlerin ve teslimatın web sitemiz üzerinden nasıl optimize edildiğine ilişkin mevcut kısıtlamalar vardı.

Mevcut kapasitenin bizi Büyük Düşünmekten alıkoymasına izin vermedik. Prime Now, tüm katalog yerine müşterilerin değer verdiği on binlerce ürüne odaklanarak ve uygulama tabanlı bir hizmet şeklinde hayata geçirilerek bazı kısıtlamalardan kurtulup Amazon.com'dan sipariş vermekten farklı bir deneyim sunmuş olabilir. Ancak bu, temel Amazon deneyimini değiştirmemiş, hizmet seviyeleri ve kalite açısından çıtayı yüksek tutmuştur. Bu, müşterilere sadece bir saat içinde nasıl teslimat yapabileceğimize dair Büyük Düşün fikrini hayata geçirmemizi sağladı. Ve bunu sadece 111 günde fikirden eyleme geçerek olağanüstü bir Eylem İçin Ön Yargı süreciyle yapabildik.

Büyük Düşünmek ve Eylem İçin Ön Yargıya sahip olmak başarılı inovasyonun tek değişkenleri değildir. Doğal olarak doğru kararlar aldığınızdan emin olmak istersiniz. Ancak iş hayatında başarının garantisi yoktur. Aslında gerçek anlamda yenilikçi olmak için sürekli olarak denemeler ve yinelemeler yapmanız ve çok sayıda başarısızlığa uğramanız gerekir.

Amazon başarısızlığa yabancı değil. Piyasaya sürülmesinden yaklaşık bir yıl sonra, Amazon'un Fire Phone'unun üretimini durdurduk ve 170 milyon USD'lik bir değer kaybı duyurduk. Ancak Fire Phone'dan edindiğimiz donanım üretme, tedarikçilerle çalışma ve daha fazlası hakkındaki dersler bugün cihazlarımız konusunda bize yardımcı oluyor. Fire Phone üzerinde çalışan insanların çoğu daha sonra Alexa ve Echo ailesindeki cihazlar üzerinde çalışmaya devam etti. Yenilikçi bir kültür oluşturmak için, denemeye istekli olmayı ve kaçınılmaz başarısızlıklara hoşgörüyle yaklaşmayı teşvik etmeli, öğrendiklerinizi not edip uygulayarak değişim ve yineleme yapmanıza yardımcı olacak bir yapıya ve titizliğe sahip olmalısınız.

Amazon, hem Büyük Düşün hem de Eylem İçin Ön Yargı ilkesini uygulayarak ve hem bir şeyler icat etmeye hem de bununla birlikte gelen başarısızlığa ve derslere yer açarak müşteri merkezli inovasyonu teşvik ediyor. Ancak hem yüksek hıza hem de yüksek kalitede karar almaya tutarlı biçimde ulaşmak için Eylem İçin Ön Yargının bir başka parçası ve bir diğer Liderlik İlkesi olan Ayrıntılı Bakış prensibinin uygulanması önemlidir.

Eylem İçin Ön Yargı ayrıca şunu belirtir: "Birçok karar ve eylem geri alınabilir ve kapsamlı bir çalışmaya ihtiyaç duymaz. Hesaplı şekilde risk almaya değer veriyoruz." Geri alınabilir kararlar, yani hızla uygulamaya koyabileceğiniz, test edebileceğiniz ve kararın yetersiz olduğunu görürseniz büyük sonuçlar doğurmadan geri alabileceğiniz kararlar, ekiplerinizin hızla almasını sağlamanız gereken kararlardır. Bu kararlardan elde edilen dersler çoğu zaman paha biçilemezdir ve bir hata olması durumunda geri alma maliyeti düşüktür. Prime Now, Amazon.com'da sunulan temel deneyimi değiştirmeden, tek bir coğrafi alanda deneme yapılmasına olanak sağlaması bakımından büyük bir geri alınabilir karardı. Hayata geçirmek için her yönü derinlemesine keşfetmemize gerek yoktu. Sahip olmayı istediğimiz bilgilerin yaklaşık %70'iyle hızla hareket edebilir, müşterinin yanıtını test edebilir ve hızla yineleyebilirdik.

Öte yandan, geri dönüşü olmayan, yani geri alınması zor olan ve sizi başladığınız noktaya geri götüren kararlar, dikkatli ve sistemli bir şekilde düşünülüp tartılarak alınmalıdır. Bu kararlar, Ayrıntılı Bakış ve uygulamadan önce yaklaşımı şekillendirmek için doğru verilere, temel bilgilere ve dikkatli doğrulama süreçlerine sahip olduğumuzdan emin olmak için zamana ihtiyaç duyar.

Liderlik İlkelerini sadece ideolojik bir doktrin olarak değil, aynı zamanda karar alma süreçlerinde gerçek araçlar olarak kullanarak Amazon çalışanları daha hızlı ve daha kaliteli kararlara ulaşabiliyor. Bir kararı değerlendirmemiz ve Ayrıntılı Bakış ve Eylem İçin Ön Yargı ilkeleri arasında en iyi dengeyi nasıl sağlayabileceğimizi anlamamız gerekiyor. Bu, başlangıç verilerine dayanarak, Eylem için Ön Yargı oluşturabileceğimiz ve iyi hesaplanmış bir risk alabileceğimiz geri dönülebilen, iki yönlü bir kapı mıdır? Yoksa geri dönülmesi daha zor olan ve harekete geçmeden önce daha çok detaya inmek için daha fazla Ayrıntılı Bakış ve zaman gerektiren tek yönlü bir kapı mı?

Tek bir doğru cevap yok çünkü her karar farklı olacaktır. Ancak liderler, ekiplerin bağımsız olarak daha fazla iki yönlü karar alabilmesini sağlayarak inovasyonu hızlandırabilirler. Liderlik İlkelerimizi karar alma aracı olarak kullanarak, müşteri odaklı olan ve onların ihtiyaçlarını en yakından takip eden Amazon ekipleri, geri alınabilir kararlarla daha fazla özerkliğe sahip olabilir ve müşterileri adına sürekli olarak deneyler ve icatlar yapabilir.

İki yönlü kararlar konusunda özerkliği etkinleştirmenin bir sonucu da ekiplerin güçlü muhakeme ve iyi içgüdüler geliştirmesine yardımcı olmasıdır. Bu, bir diğer Liderlik İlkesi olan Haklıyız, Çok Haklıyız ilkesinin temel bileşenidir. Bu Liderlik İlkesi her zaman haklı olmakla ilgili değil, sezgiyi geliştirmek ve bir karara ihtiyaç duyulduğunda olabildiğince haklı olabilmekle ilgilidir. Aynı zamanda, lansmandan sonra gelen yeni kanıtlara hızla uyum sağlamakla da ilgilidir. Ekiplerin zor kararları hızla alma konusunda kendilerini rahat hissetmelerini, her ayrıntıyı derinlemesine araştırmadan ne zaman ilerleyeceklerini bilmelerini veya daha dikkatli ve kapsamlı bir yaklaşım gerektiğinde konuyu liderliğe iletmelerini sağlar.

16 Liderlik İlkesinin tümü Amazon'da üst düzey yöneticiler ve geliştiriciler tarafından hem birleştirici bir inanç sistemi hem de hızlı ve kaliteli kararlar almak için bir araç olarak her gün kullanılmaktadır. Liderlik İlkeleri kolayca düzenlenebilir ve düşünceye doğru yönde yol göstermeye daha sık yardımcı olabilir. Yeterince Büyük Düşünüyor muyuz? Çözüm gerçekten Müşteri Odaklı mı ve müşterilerin ihtiyaç duyduğunu bildiğimiz bir şeye mi dayanıyor? Gidişata ilişkin bilgi sağlamak ve müşterilere en önemli faydayı sağladığımızı bilmek için yeterince Ayrıntılı Bakıyor muyuz? Eylem İçin Ön Yargı ile varsayımları güvenli bir şekilde doğrulamak ve yinelemek için hızlı hareket edebileceğimiz unsurlar var mı? En Yüksek Standartlarda Israr Ediyor muyuz ve yarattığımız müşteri deneyimiyle çıtayı yükseltiyor muyuz? Haklı Olduğumuzdan emin miyiz, farklı bakış açıları mı arıyoruz ve sıkı sıkıya bağlı kalınan varsayımları doğru verilerle çürütüyor muyuz?

Amazon'un Liderlik İlkeleri, şirket büyüdükçe özerk karar vermeyi teşvik etmemize yardımcı olan ve liderlerin doğrudan görüş alanlarının ötesine geçmelerine yardımcı olan harika araçlardır. Ancak Liderlik İlkelerinin kullanımı yalnızca Amazon'da karar almayla sınırlı değildir. Bunlar işe alım süreçlerimize dahil edilirler: Bunları adaylara mülakat öncesinde veriyoruz ve örneklerini karar alma ve sorun çözme süreçlerinin farklı Liderlik İlkelerini nasıl gösterdiğine göre değerlendiriyoruz. Bunlar, sunduğumuz Büyük Düşün fikirleri için birbirimize verdiğimiz geri bildirimleri bir çerçeveye oturtmak için veya yöneticiler ile çalışanlar arasında büyüme ve gelişme konularında yapılan görüşmelerde kullanılır.

Bu şekilde Liderlik İlkeleri, kararların zor ve karmaşık olduğu durumlarda yapılan konuşmaların çerçevesini çizmeye yardımcı olan ortak bir dil haline gelir. Bizi sorunlara farklı açılardan bakmaya ve karar vermemiz gereken anda öncelikleri dengelemeye zorlarlar. Varsayımları sorgulamamıza ve test etmemize, farklı bakış açılarını desteklememize ve müşterilerimiz adına kendi çıtamızı yükseltmemize olanak sağlarlar.

Liderlik İlkelerinin yalnızca ne söylediği değil, aynı zamanda bunları her gün, sayısız şekilde nasıl kullandığımız da onları Amazon kültürünün ayrılmaz bir parçası haline getirir. Şirketinizin kendi ilkelerini geliştirmek ve bunların kullanılabileceği amaca yönelik, anlamlı yollar yaratmak, işletmenizle birlikte büyüyen kalıcı bir inovasyon kültürü oluşturmanıza yardımcı olur ve müşteri merkezli inovasyonu büyük ölçekte ve hızlı şekilde yönlendirmenize olanak tanır.