Sanallaştırma nedir?
Sanallaştırma; sunucu, depolama, ağ ve diğer fiziksel makinelerin sanal temsillerini oluşturmak için kullanabileceğiniz bir teknolojidir. Sanal yazılım, tek bir fiziksel makinede eş zamanlı olarak birden fazla sanal makine çalıştırmak için fiziksel donanımın işlevlerini taklit eder. Şirketler, donanım kaynaklarını verimli şekilde kullanmak ve yatırımlarından daha yüksek getiriler almak için sanallaştırmayı kullanır. Ayrıca, kuruluşların altyapılarını daha verimli bir şekilde yönetmelerine yardımcı olan bulut bilgi işlemi de destekler.
Sanallaştırma neden önemlidir?
Sanallaştırma sayesinde herhangi bir donanım kaynağıyla daha fazla esneklikte etkileşim kurabilirsiniz. Fiziksel sunucular elektrik tüketir, depolama alanı kaplar ve bakıma ihtiyaç duyar. Bunlara erişmek istediğinizde karşınıza genellikle fiziksel yakınlık ve ağ tasarımı özellikleri gibi kısıtlamalar çıkar. Sanallaştırma, fiziksel donanım işlevselliğini yazılıma soyutlayarak tüm bu sınırlamaları ortadan kaldırır. Donanım altyapınızı web üzerindeki bir uygulama gibi yönetebilir, işlevselliğini sürdürebilir ve kullanabilirsiniz.
Sanallaştırma örneği
Aşağıdaki üç işlevde sunucuya ihtiyaç duyan bir şirket düşünün:
- İş e-postalarını güvenli bir şekilde saklama
- Müşteriye yönelik bir uygulama çalıştırma
- Dahili iş uygulamalarını çalıştırma
Bu işlevlerin her birinin farklı yapılandırma gereksinimleri vardır:
- E-posta uygulaması, daha fazla depolama kapasitesi ve Windows işletim sistemi gerektirir.
- Müşteriye yönelik uygulama, büyük hacimli web sitesi trafiğini idare etmek için bir Linux işletim sistemi ve yüksek işlem gücü gerektirir.
- Dahili iş uygulaması iOS ve daha fazla dahili bellek (RAM) gerektirir.
Bu gereksinimleri karşılamak adına şirket, her uygulama için üç farklı fiziksel sunucu kurar. Şirketin yüksek bir ilk yatırım yapması ve her seferinde bir makine için sürekli bakım ve yükseltmeler gerçekleştirmesi gerekir. Şirket ayrıca bilgi işlem kapasitesini optimize edemez. Sunucuların bakım maliyetlerinin %100'ünü öder ancak depolama ve işleme kapasitelerinin yalnızca bir kısmını kullanabilir.
Etkin donanım kullanımı
Sanallaştırmayla şirket, tek bir fiziksel sunucu üzerinde üç dijital sunucu veya sanal makine oluşturur. Sanal makinelere yönelik işletim sistemi gereksinimlerini belirler ve bunları fiziksel sunucular gibi kullanabilir. Ancak şirket artık daha az donanıma ve daha az gidere sahiptir.
Hizmet Olarak Altyapı
Şirket bir adım daha ileri giderek AWS gibi bir bulut bilgi işlem sağlayıcısından bir bulut sunucusu veya sanal makine kullanabilir. AWS tüm temel donanımı yönetir ve şirket farklı konfigürasyonlara sahip sunucu kaynakları talep edebilir. Tüm uygulamalar, kullanıcılar herhangi bir fark görmeden bu sanal sunucular üzerinde çalışır. Sunucu yönetimi de şirketin BT ekibi için daha kolay hale gelir.
Sanallaştırma nedir?
Çekirdek Tabanlı Sanal Makineyi (KVM) doğru bir şekilde anlamak için öncelikle sanallaştırmadaki bazı temel kavramları anlamanız gerekir. Sanallaştırma, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını dijital olarak ayrılmış birden fazla ortamla paylaşmasına izin veren bir süreçtir. Her sanallaştırılmış ortam; bellek, işlem gücü ve depolama gibi ayrılmış kaynaklar dahilinde çalışır. Sanallaştırma ile kuruluşlar, yeniden başlatmadan aynı sunucudaki farklı işletim sistemleri arasında geçiş yapabilir.
Sanal makineler ve hipervizörler sanallaştırmada iki önemli kavramdır.
Sanal makine
Sanal makine, ayrı bir işletim sistemi ve bilgi işlem kaynakları olan fiziksel bir bilgisayarda çalışan yazılım tanımlı bir bilgisayardır. Fiziksel bilgisayara ana makine, sanal makinelere ise konuk makineler adı verilir. Birden fazla sanal makine, tek bir fiziksel makinede çalışabilir. Sanal makineler, bir hipervizör tarafından bilgisayar donanımından soyutlanır.
Hipervizör
Hipervizör, bir bilgisayardaki birden fazla sanal makineyi yöneten bir yazılım bileşenidir. Her sanal makinenin tahsis edilen kaynakları almasını ve diğer sanal makinelerin çalışmasına müdahale etmemesini sağlar. İki tür hipervizör vardır.
Tip 1 hipervizör
Tip 1 hipervizör veya çıplak metal hipervizör, işletim sistemi yerine doğrudan bilgisayarın donanımına yüklenen bir hipervizör programıdır. Bu nedenle, tip 1 hipervizörler daha iyi performansa sahiptir ve kurumsal uygulamalar tarafından yaygın olarak kullanılır. KVM, Linux işletim sisteminde birden fazla sanal makineyi barındırmak için tip 1 hipervizörü kullanır.
Tip 2 hipervizör
Barındırılan hipervizör olarak da bilinen tip 2 hipervizör bir işletim sistemine yüklenir. Tip 2 hipervizörler son kullanıcı bilgi işlemi için uygundur.
Sanallaştırmanın faydaları nelerdir?
Sanallaştırma herhangi bir kuruluşa çeşitli faydalar sağlar:
Verimli kaynak kullanımı
Sanallaştırma, veri merkezinizde kullanılan donanım kaynaklarını iyileştirir. Örneğin tek bir bilgisayar sisteminde tek bir sunucu çalıştırmak yerine aynı bilgisayar sistemi üzerinde sanal bir sunucu havuzu oluşturarak sunucuları gerektiği gibi kullanabilir ve havuza geri döndürebilirsiniz. Daha az sayıda temel fiziksel sunucuya sahip olmak veri merkezinizde yer açar ve elektrik, jeneratör ve soğutma cihazlarında tasarruf sağlar.
Otomatik BT yönetimi
Artık fiziksel bilgisayarlar sanal olduğuna göre, bunları yazılım araçları kullanarak yönetebilirsiniz. Yöneticiler, sanal makine şablonlarını tanımlamak adına dağıtım ve yapılandırma programları oluşturur. Altyapınızı tekrar tekrar ve tutarlı bir şekilde çoğaltabilir ve hataya açık manuel yapılandırmalardan kaçınabilirsiniz.
Daha hızlı olağanüstü durum kurtarma
Doğal afetler veya siber saldırılar gibi olaylar iş işleyişini olumsuz etkilediğinde BT altyapısına yeniden erişim sağlamak ve fiziksel bir sunucuyu değiştirmek veya onarmak saatler hatta günler alabilir. Buna karşılık sanallaştırılmış ortamlarda bu süreç dakikalar alır. Bu hızlı yanıt, esnekliği önemli ölçüde artırır ve operasyonların planlandığı gibi devam edebilmesi açısından iş sürekliliğini kolaylaştırır.
Sanallaştırma nasıl çalışır?
Sanallaştırma, tek bir fiziksel bilgisayarda birkaç bulut sunucusu veya sanal makine oluşturmak için hipervizör adı verilen özel bir yazılım kullanır.
Bulut sunucuları veya sanal makineler
Bilgisayarınıza sanallaştırma yazılımı yükledikten sonra bir veya daha fazla sanal makine oluşturabilirsiniz. Sanal makinelere bilgisayarınızdaki diğer uygulamalara eriştiğiniz şekilde erişebilirsiniz. Bilgisayarınız ana sunucu, sanal makineyse ziyaretçi olarak adlandırılır. Ana sunucu üzerinde birden fazla ziyaretçi çalışabilir. Her ziyaretçi, ana sunucu işletim sistemiyle aynı veya farklı olabilen kendi işletim sistemine sahiptir.
Kullanıcı açısından bakıldığında sanal makine tipik bir sunucu gibi çalışır. Ayarları, konfigürasyonları ve yüklü uygulamaları vardır. Merkezi işlem birimleri (CPU), Rastgele Erişimli Bellek (RAM) ve depolama gibi bilgi işlem kaynakları, fiziksel bir sunucudakiyle aynı görünür. Ayrıca ana sunucu işletim sistemini etkilemeden konuk işletim sistemlerini ve uygulamalarını gerektiği gibi yapılandırabilir ve güncelleyebilirsiniz.
Hipervizörler
Hipervizör, fiziksel makinenize yüklediğiniz sanallaştırma yazılımıdır. Sanal makinelerle altta yatan donanım veya ana sunucu işletim sistemi arasında aracı görevi gören bir yazılım katmanıdır. Hipervizör fiziksel ortama erişimi koordine eder, böylece birkaç sanal makine kendi fiziksel kaynak paylarına erişebilir.
Örneğin, sanal makine bilgisayar işlem gücü gibi bilgi işlem kaynaklarına ihtiyaç duyarsa, talep önce hipervizöre gider. Hipervizör daha sonra talebi, görevi yerine getiren temel donanıma iletir.
Aşağıda iki ana hipervizör türü verilmiştir.
Tip 1 hipervizörler
Çıplak metal hipervizör olarak da adlandırılan tip 1 hipervizör, doğrudan bilgisayar donanımı üzerinde çalışır. Bazı işletim sistemi yeteneklerine sahiptir ve fiziksel kaynaklarla doğrudan etkileşime girdiği için oldukça verimlidir.
Tip 2 hipervizörler
Tip 2 hipervizör, mevcut bir işletim sistemine sahip bilgisayar donanımı üzerinde bir uygulama olarak çalışır. Tek bir makinede birden fazla işletim sistemi çalıştırırken bu tür bir hipervizör kullanın.
Farklı sanallaştırma türleri nelerdir?
Birçok farklı fiziksel altyapı türünün işlevlerini ve sanallaştırılmış bir ortamın tüm avantajlarını elde etmek üzere sanallaştırma teknolojisini kullanabilirsiniz. Sanal ortamınızda bir sanal kaynak koleksiyonu oluşturmak için sanal makinelerin ötesine geçebilirsiniz.
Sunucu sanallaştırma
Sunucu sanallaştırma, fiziksel bir sunucuyu birden fazla sanal sunucuya bölen bir işlemdir. Bir kuruluşta sunucu kaynaklarını kullanmanın ve BT hizmetlerini dağıtmanın verimli ve uygun maliyetli bir yoludur. Sunucu sanallaştırma olmadan fiziksel sunucular işlem kapasitelerinin yalnızca küçük bir kısmını kullanır ve bu da cihazları boşta bırakır.
Depolama sanallaştırma
Depolama sanallaştırma, ağa bağlı depolama (NAS) ve depolama alanı ağı (SAN) gibi fiziksel depolama cihazlarının işlevlerini birleştirir. Veri merkezinizdeki depolama donanımını, farklı satıcılardan veya farklı türlerde olsalar bile bir havuzda toplayabilirsiniz. Depolama sanallaştırma, tüm fiziksel veri depolama alanınızı kullanır ve yönetim yazılımı kullanarak atayabilme ve kontrol edebilmenizi sağlayan büyük bir sanal depolama birimi oluşturur. BT yöneticileri, birden fazla ağ depolama cihazını sanal olarak tek bir depolama cihazında birleştirebildikleri için arşivleme, yedekleme ve kurtarma gibi depolama faaliyetlerini kolaylaştırabilir.
Ağ sanallaştırma
Herhangi bir bilgisayar ağında anahtar, yönlendirici ve güvenlik duvarı gibi donanım unsurları bulunur. Birden fazla konumda ofisi bulunan bir kuruluş, kurumsal ağını oluşturmak için birlikte çalışan birkaç farklı ağ teknolojisine sahip olabilir. Ağ sanallaştırma, yönetim görevlerini merkezileştirmek için tüm bu ağ kaynaklarını birleştiren bir süreçtir. Yöneticiler fiziksel bileşenlere dokunmadan bu unsurları sanal olarak ayarlayabilir ve kontrol edebilir. Bu da ağ yönetimini büyük ölçüde basitleştirir.
Aşağıda ağ sanallaştırmaya yönelik iki yaklaşım yer almaktadır.
Yazılım tanımlı ağ iletişimi
Yazılım tanımlı ağ (SDN), yönlendirme yönetimini fiziksel ortamdaki veri yönlendirmesinden devralarak trafik yönlendirmesini kontrol eder. Örneğin tüm çevrimiçi toplantılarda tutarlı arama kalitesi sağlamak için sisteminizi, görüntülü arama trafiğinizi uygulama trafiğine göre önceliklendirecek şekilde programlayabilirsiniz.
Ağ işlevi sanallaştırma
Ağ işlevi sanallaştırma teknolojisi, ağ performansını artırmak için birlikte çalışan güvenlik duvarları, yük dengeleyiciler ve trafik analizörleri gibi ağ cihazlarının işlevlerini birleştirir.
Veri sanallaştırma
Modern kuruluşlar çeşitli kaynaklardan veri toplar ve bunları farklı biçimlerde depolarlar. Ayrıca verileri bir bulut altyapısı ve şirket içi veri merkezi gibi farklı yerlerde de depolayabilirler. Veri sanallaştırma, bu verilerle verilere ihtiyaç duyan uygulamalar arasında bir yazılım katmanı oluşturur. Veri sanallaştırma araçları, bir uygulamanın veri talebini işler ve sonuçları uygun bir formatta sunar. Böylece kuruluşlar, veri entegrasyonunda esnekliği artırmak ve fonksiyonlar arası veri analizini desteklemek adına veri sanallaştırma çözümlerini kullanır.
Uygulama sanallaştırma
Uygulama sanallaştırması, uygulamaların işlevlerini, tasarlandıkları işletim sistemleri dışındaki işletim sistemlerinde çalışacak şekilde ortaya çıkarır. Örneğin kullanıcılar bir Microsoft Windows uygulamasını makine yapılandırmasını değiştirmeden bir Linux makinesinde çalıştırabilir. Uygulama sanallaştırmasında şu adımlar izlenir:
- Uygulama akışı – Kullanıcılar uygulama akışını, uzak bir sunucudan yapar, böylece uygulama yalnızca gerektiğinde son kullanıcının cihazında çalışır.
- Sunucu tabanlı uygulama sanallaştırması – Kullanıcılar uzak uygulamaya, yükleme ihtiyacı olmaksızın tarayıcı veya istemci arayüzünden erişebilirler.
- Yerel uygulama sanallaştırması – Uygulama kodu, tüm işletim sistemlerinde değişiklik yapılmadan çalışacak şekilde kendi ortamıyla birlikte gönderilir.
Masaüstü sanallaştırma
Çoğu kuruluş, ortak iş uygulamalarını çalıştırmak için masaüstü işletim sistemlerini kullanan ve teknik eğitimi olmayan personele sahiptir. Örneğin aşağıdaki niteliklerde bir personele sahip olabilirsiniz:
- Windows 10 ve müşteri ilişkileri yönetimi yazılımı içeren bir masaüstü bilgisayara ihtiyaç duyan bir müşteri hizmetleri ekibi
- Satış uygulamalarında Windows Vista isteyen bir pazarlama ekibi
Bu farklı masaüstü işletim sistemlerini ekiplerinizin uzaktan erişebileceği sanal makinelerde çalıştırmak için masaüstü sanallaştırmayı kullanabilirsiniz. Bu tür bir sanallaştırma, masaüstü yönetimini verimli ve güvenli hale getirerek masaüstü donanımından tasarruf sağlar. Aşağıdakiler masaüstü sanallaştırma türleridir.
Sanal masaüstü altyapısı
Sanal masaüstü altyapısı, sanal masaüstlerini uzak bir sunucuda çalıştırır. Kullanıcılarınız istemci aygıtlarını kullanarak bunlara erişebilir.
Yerel masaüstü sanallaştırma
Yerel masaüstü sanallaştırmada hipervizörü yerel bir bilgisayarda çalıştırarak farklı bir işletim sistemine sahip sanal bir bilgisayar oluşturursunuz. Uygulamalar arasında geçiş yapabildiğiniz gibi yerel ve sanal ortamınız arasında da geçiş yapabilirsiniz.
Sanallaştırmanın bulut bilgi işlemden farkı nedir?
Bulut bilgi işlem, bilgi işlem kaynaklarının internet üzerinden, istek üzerine ve kullandıkça öde fiyatlandırmasıyla sunulmasıdır. Fiziksel bir veri merkezi satın almak ve işletmek yerine bilgi işlem gücü, depolama ve veritabanları gibi teknoloji hizmetlerine ihtiyaç duyduğunuzda bir bulut sağlayıcısından erişebilirsiniz.
Sanallaştırma teknolojisi bulut bilgi işlemi mümkün kılar. Bulut sağlayıcıları kendi veri merkezlerini kurar ve çalıştırır. Temel donanım kaynaklarını kullanan farklı sanal ortamlar oluştururlar. Daha sonra sisteminizi API kullanarak bu bulut kaynaklarına erişecek şekilde programlayabilirsiniz. Altyapı ihtiyaçlarınız tamamen yönetilen bir hizmet olarak karşılanabilir.
AWS, sanallaştırma ve bulut bilgi işlem konusunda nasıl yardımcı olabilir?
AWS kullanarak en son teknolojiyle tasarlama, dağıtma ve hızlı bir şekilde pazara sunma konusunda birden fazla seçeneğe sahip olursunuz. Örneğin aşağıdaki hizmetlerin herhangi birinden yararlanabilirsiniz:
- Altyapınız üzerinde granüler kontrol sağlamak için Amazon Esnek İşlem Bulutu (Amazon EC2) kullanın. İstediğiniz işlemcileri, depolamayı ve ağ bağlantısını seçin.
- Sunucuları düşünmeden kodları çalıştırabilmek adına sunucusuz bilgi işlem için AWS Lambda kullanın.
- Düşük, öngörülebilir bir fiyat karşılığında sanal sunucuları, depolamayı, veritabanlarını ve ağ iletişimini uygulamak üzere Amazon Lightsail kullanın.
Hemen bir AWS hesabı oluşturarak sanallaştırma ve bulut bilgi işlem çözümlerini kullanmaya başlayın.
Sunucu sanallaştırmanın, container'lı hale getirmeden farkı nedir?
Container'lı hale getirme, uygulama kodunu herhangi bir fiziksel veya sanal ortamda değişiklik yapmadan çalışacak şekilde dağıtmanın bir yoludur. Geliştiriciler uygulama kodunu ilgili kütüphaneler, yapılandırma dosyaları ve kodun çalışması için gereken diğer bağımlılıklarla birlikte paketler. Yazılımın container olarak adlandırılan bu tek paketi, herhangi bir platformda bağımsız olarak çalışabilir. Container’lı hale getirme bir tür uygulama sanallaştırma işlemidir.
Sunucu sanallaştırmayı, iki yeri birbirine bağlamak adına bir yol inşa etmek gibi düşünebilirsiniz. Tüm bir sanal ortamı yeniden oluşturmanız ve ardından uygulamanızı bunun üzerinde çalıştırmanız gerekir. Buna kıyasla container’lı hale getirme, bu yerlerden birine uçabilen bir helikopter inşa etmek gibidir. Uygulamanız bir container içindedir ve her türlü fiziksel veya sanal ortamda çalışabilir.
