Bot là gì?
Bot là một ứng dụng phần mềm tự động thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại qua mạng. Bot tuân theo các hướng dẫn cụ thể để bắt chước hành vi của con người nhưng nhanh hơn và chính xác hơn. Bot cũng có thể chạy độc lập mà không cần sự can thiệp của con người. Ví dụ: bot có thể tương tác với các trang web, trò chuyện với khách truy cập trang web hoặc quét qua nội dung. Mặc dù hầu hết các bot đều hữu ích nhưng các đối tượng bên ngoài lại thiết kế một số bot để phục vụ mục đích xấu. Các tổ chức bảo vệ hệ thống của mình khỏi các bot độc hại và sử dụng các bot hữu ích để tăng hiệu quả hoạt động.
Bot hữu ích mang lại lợi ích cho doanh nghiệp như thế nào?
Bot hữu ích giúp các công ty điều chỉnh quy mô hoạt động, cải thiện mức độ tương tác với khách hàng và tăng tỷ lệ chuyển đổi. Ví dụ: các công ty sử dụng bot dịch vụ khách hàng để kịp thời phản hồi các khiếu nại của khách hàng. Citibot sử dụng AWS để phát triển chatbot. Nhờ tích hợp Amazon Lex và Amazon Kendra, các chatbot của Citibot giúp giảm tới 90% thời gian khách hàng chờ đợi để gặp nhân viên tổng đài.
Bot mang lại lợi ích cho doanh nghiệp theo nhiều cách:
- Kéo dài thời gian hoạt động và cung cấp dịch vụ bất kỳ lúc nào
- Tối ưu hóa các tài nguyên hiện có và tiếp cận nhiều đối tượng hơn
- Giải phóng sức lao động của nhân sự bằng việc loại bỏ các tác vụ nhàm chán, lặp đi lặp lại
- Thu thập dữ liệu có giá trị cho quá trình phân tích và nghiệp vụ thông minh
Bot hữu ích gồm những loại phổ biến nào?
Dưới đây là một số ví dụ về những bot hữu ích phổ biến hiện đang được sử dụng trong các ứng dụng dành cho doanh nghiệp.
Chatbot
Chatbot mô phỏng cuộc trò chuyện của con người bằng các công nghệ trí tuệ nhân tạo và máy học (AI/ML). Chatbot có thể phản hồi truy vấn thay cho đội ngũ hỗ trợ khách hàng. Các chatbot cực kỳ thông minh như Amazon Alexa có thể trò chuyện tự nhiên với con người. Những chatbot này còn được gọi là chatbot sử dụng cơ sở tri thức.
Trình tìm kéo trên web
Các trình tìm kéo trên web hay trình thu thập thông tin web là bot của công cụ tìm kiếm, có nhiệm vụ quét và lập chỉ mục trang web trên Internet. Trình tìm kéo trên web giúp công cụ tìm kiếm tạo ra trải nghiệm tìm kiếm tốt hơn bằng cách trích xuất dữ liệu để nắm bắt cấu trúc cũng như mức độ liên quan của nội dung web.
Trình trích xuất dữ liệu cụ thể
Trình trích xuất dữ liệu cụ thể hay trình tìm kéo và trích xuất dữ liệu web có nhiệm vụ quét và tải xuống nội dung cụ thể trên Internet. Ví dụ: các doanh nghiệp trong lĩnh vực thương mại điện tử sử dụng bot trích xuất dữ liệu cụ thể để giám sát giá sản phẩm trực tiếp trên các nền tảng bán lẻ khác nhau. Các nhà tiếp thị sử dụng trình trích xuất dữ liệu cụ thể có khả năng ngôn ngữ tự nhiên để chạy phân tích tâm lý thị trường trên các bảng tin mạng xã hội.
Bot hỗ trợ mua hàng
Bot hỗ trợ mua hàng sẽ quét giá sản phẩm trên nhiều trang web để giúp khách hàng tìm được các mức giá hời nhất. Bot hỗ trợ mua hàng cũng có thể gửi các đề xuất được tùy chỉnh theo cá nhân trên ứng dụng nhắn tin tức thời.
Bot giám sát
Nhờ liên tục quét hệ thống của bạn để tìm lỗi và phần mềm độc hại, bot giám sát giúp bạn hạn chế khả năng gặp phải các sự cố bảo mật. Bot giám sát thu thập và phân tích dữ liệu tương tác cũng như lưu lượng truy cập web của người dùng để cảnh báo bạn về hoạt động web bất thường. Một số bot giám sát cũng có thể hoạt động song song với những bot khác như chatbot nhằm đảm bảo quá trình hoạt động đúng như dự kiến.
Bot giao dịch
Bot giao dịch đảm bảo các chi tiết thanh toán hợp lệ trước khi hoàn tất giao dịch trên trang thương mại điện tử. Bot giao dịch kiểm tra chi tiết của thẻ tín dụng và mức độ chính xác của dữ liệu cá nhân trong quá trình thanh toán. Những bot thuộc loại này được xây dựng kèm theo các tính năng cực kỳ bảo mật để bảo vệ dữ liệu tài chính nhạy cảm.
Bot hoạt động như thế nào?
Bot máy tính tuân thủ các quy tắc và hướng dẫn chính xác để hoàn thành tác vụ của mình. Sau khi được kích hoạt, các bot có thể giao tiếp với nhau hoặc với con người bằng các giao thức giao tiếp mạng tiêu chuẩn. Các bot sẽ hoạt động liên tục để thực hiện những tác vụ đã được lập trình mà gần như không cần con người can thiệp.
Các loại bot khác nhau sử dụng những công nghệ khác nhau để đạt được mục tiêu đã đặt ra. Ví dụ: chatbot sử dụng công nghệ học sâu như khả năng chuyển văn bản thành giọng nói, nhận dạng giọng nói tự động và xử lý ngôn ngữ tự nhiên để mô phỏng cuộc trò chuyện và hội thoại của con người. Mặt khác, trình tìm kéo trên web gửi các yêu cầu HTTP tới trang web để đọc nội dung cơ bản. Yêu cầu HTTP là giao thức giao tiếp được trình duyệt sử dụng để gửi và nhận dữ liệu.
Bot độc hại có những loại nào?
Bot độc hại hay còn được gọi là bot phần mềm độc hại thực hiện các hoạt động gây ra rủi ro về bảo mật cho tổ chức. Ví dụ: bot độc hại có thể làm gián đoạn hoạt động, đẩy tổ chức vào thế bất lợi không công bằng, phát tán những email không mong muốn hoặc cố gắng truy cập dữ liệu nhạy cảm một cách trái phép. Sau đây là một số loại bot độc hại phổ biến.
Bot kích hoạt tải xuống tự động
Bot kích hoạt tải xuống tự động là bot được lập trình để tự động tải xuống phần mềm hoặc ứng dụng. Loại bot này sẽ khiến mọi người có cảm tưởng sai lệch về mức độ phổ biến của sản phẩm và giúp ứng dụng tăng thứ hạng trên bảng xếp hạng. Bằng cách sử dụng bot kích hoạt tải xuống tự động, bên phát hành ứng dụng mong muốn tăng độ nhận diện của ứng dụng và thu hút người đăng ký thực.
Bot gửi thư rác
Bot gửi thư rác trích xuất dữ liệu cụ thể từ Internet để có được địa chỉ email, biến dữ liệu đã thu thập được thành danh sách email, rồi gửi hàng loạt thư rác đến nhiều người dùng. Ngoài ra, bot gửi thư rác có thể tạo các tài khoản giả và đăng thông báo trên các diễn đàn và mạng xã hội. Những bot này có thể lôi kéo người dùng nhấp vào một trang web đã bị xâm nhập hoặc tải xuống tệp không mong muốn.
Bot giao dịch vé
Bot giao dịch vé quét các trang web để mua được vé với mức giá thấp nhất, rồi sau đó bán lại vé với mức giá cao hơn để kiếm lợi nhuận. Quá trình này được tự động hóa một cách tự nhiên và gây ấn tượng rằng có người nào đó đang mua vé. Mặc dù bot giao dịch vé được tiết chế ở một số quốc gia, cách làm này bị coi là phi đạo đức.
Bot DDoS
Bot từ chối dịch vụ phân tán (DDoS) là các chương trình độc hại được sử dụng để thực hiện cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS). DDoS là một hành vi độc hại nhằm ảnh hưởng đến mức độ sẵn sàng của hệ thống mục tiêu, chẳng hạn như trang web hoặc ứng dụng, hướng đến người dùng cuối hợp pháp. Thông thường, các bot DDoS tạo ra một lượng lớn các gói hoặc yêu cầu có thể làm hệ thống mục tiêu bị quá tải.
Tìm hiểu cách bảo vệ trước cuộc tấn công DDoS »
Bot gian lận
Bot gian lận hay bot gian lận lượt nhấp sử dụng trí tuệ nhân tạo để bắt chước hành vi của con người nhằm thực hiện các hành vi gian lận trong quảng cáo. Ví dụ: bot gian lận tự động nhấp vào các quảng cáo có trả phí mà mục đích của các quảng cáo có trả phí này là tăng doanh thu từ quảng cáo cho bên phát hành. Những lượt nhấp giả mạo này làm tăng chi phí tiếp thị mà không hướng đến khách hàng thực sự.
Bot chia sẻ tệp
Bot chia sẻ tệp ghi lại các thuật ngữ được tìm kiếm thường xuyên trên ứng dụng, ứng dụng nhắn tin hoặc công cụ tìm kiếm. Sau đó, bot chia sẻ tệp sẽ đưa ra các đề xuất chứa liên kết không mong muốn đến tệp hoặc trang web độc hại.
Bot trên mạng xã hội
Bot trên mạng xã hội hay bot xã hội tạo ra hoạt động giả trên mạng xã hội như tài khoản giả, lượt theo dõi giả, lượt thích giả hoặc bình luận giả. Bằng cách bắt chước hoạt động của con người trên các nền tảng mạng xã hội, những bot này gửi nội dung rác, tăng mức độ phổ biến hoặc lan truyền thông tin sai lệch.
Botnet
Botnet là một nhóm gồm các bot độc hại, hoạt động phối hợp với nhau. Nhóm này thực hiện các tác vụ đòi hỏi công suất điện toán và dung lượng bộ nhớ lớn. Để tiết kiệm chi phí, những đối tượng tạo bot sẽ cố cài đặt bot trên các thiết bị được kết nối mạng của người dùng khác. Nhờ đó, những đối tượng tạo bot có thể điều khiển bot từ xa và lên kế hoạch khai thác công suất điện toán mà không phải trả tiền.
Bot độc hại tác động đến người dùng được cấp quyền như thế nào?
Để đối phó với bot độc hại, bạn cần có những phương án phát hiện có mục tiêu vì bot độc hại được phát triển thường xuyên để tránh né con người và máy tính. Cân nhắc những phương án sau để bảo vệ hệ thống CNTT của bạn trước bot độc hại:
- Tuyên truyền nhận thức về vấn đề bảo mật để nhân viên hiểu thấu đáo. Đào tạo nhân viên tránh nhấp vào những liên kết không xác định hoặc đáng ngờ trong email.
- Sử dụng các chương trình chống phần mềm độc hại và thường xuyên quét thiết bị để phát hiện và cách ly bot trong hệ thống máy tính.
- Cài đặt tường lửa để ngăn chặn bot truy cập máy tính.
- Củng cố biện pháp bảo vệ chống bot và phần mềm phát hiện mối đe dọa tiên tiến để ngăn chặn bot. Ví dụ: các tổ chức sử dụng Amazon GuardDuty để chặn bot độc hại và phần mềm độc hại khác.
- Sử dụng CAPTCHA để ngăn chặn các bot gửi thư rác và bot từ chối dịch vụ phân tán (DDoS) làm gián đoạn máy chủ web. CAPTCHA là một dạng kiểm tra theo cơ chế thách thức-đáp ứng, cho phép máy chủ web phân biệt con người với bot.
- Thực thi các chính sách bảo mật điểm cuối mạnh mẽ và điều tiết quá trình chia sẻ ổ đĩa lưu trữ di động.
- Sử dụng mật khẩu mạnh và không lặp lại cho những tài khoản người dùng khác nhau.
Quản lý bot là gì?
Lưu lượng truy cập ứng dụng của bạn trên Internet có thể đến từ con người hoặc bot. Việc chặn hoàn toàn lưu lượng truy cập từ bot không phải phương án bảo mật đúng đắn vì một số bot rất hữu ích. Ví dụ: bạn cần trình tìm kéo trên web hoạt động để đảm bảo các trang web xuất hiện trong kết quả của công cụ tìm kiếm. Quản lý bot là một phương án chiến lược giúp các công ty tách biệt giữa lưu lượng truy cập từ bot hữu ích và hoạt động của bot độc hại. Trong khi bot độc hại gây hại cho hệ thống máy tính, bot hữu ích giúp nâng cao năng suất, tiết kiệm chi phí và trải nghiệm của người dùng.
Phần mềm quản lý bot
Công tác quản lý bot liên quan đến việc sử dụng phần mềm quản lý bot để phân loại bot và thực thi chính sách theo hành vi của bot. Trình quản lý bot sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để phát hiện độ quan trọng của bot. Phương pháp phát hiện bot đơn giản nhất sử dụng khả năng phân tích tĩnh để phân loại bot dựa trên hoạt động web. Một số trình quản lý bot sử dụng CAPTCHA để tách biệt lưu lượng truy cập từ bot độc hại khỏi người dùng. Trong khi đó, các giải pháp quản lý bot tiên tiến có sự liên hệ với công nghệ máy học nghiên cứu mẫu hành vi trong các hoạt động của máy tính.
AWS hỗ trợ quản lý bot như thế nào?
AWS đem đến một số giải pháp giúp các công ty khai thác lợi ích từ những bot hữu ích và giảm bớt rủi ro từ những bot độc hại.
- Amazon Lex cho phép các công ty phát triển chatbot
trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng giao tiếp. Dịch vụ này sử dụng công nghệ xử lý ngôn ngữ tư duy và máy học để tự động hóa phản hồi của khách hàng. - AWS WAF Bot Control là tính năng tường lửa cung cấp khả năng giám sát các hoạt động của bot theo thời gian thực và ngăn các bot có hại tác động đến máy chủ trên đám mây.
- AWS Shield là dịch vụ bảo mật được quản lý nhằm bảo vệ các khối lượng công việc AWS khỏi các cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS). AWS Shield tiêu chuẩn được cung cấp mặc định cho tất cả khách hàng của AWS.
Bắt đầu sử dụng dịch vụ quản lý bot trên AWS bằng cách tạo tài khoản AWS miễn phí ngay hôm nay.
Các bước tiếp theo trên AWS
Ngay lập tức truy cập vào các dịch vụ miễn phí với Bậc miễn phí của AWS.
