XML là gì?

Ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML) là một ngôn ngữ đánh dấu cung cấp các quy tắc để xác định bất kỳ dữ liệu nào. Không giống như những ngôn ngữ lập trình khác, XML không thể tự thực hiện các hoạt động điện toán. Thay vào đó, bất kỳ phần mềm hoặc ngôn ngữ lập trình nào cũng có thể được triển khai để quản lý dữ liệu có cấu trúc.

Ví dụ: hãy xem xét một tài liệu văn bản có bình luận đi kèm. Các bình luận có thể đưa ra những đề xuất như sau:

• In đậm tiêu đề
• Câu này là tiêu đề
• Từ này là tác giả

Những bình luận như vậy sẽ cải thiện khả năng sử dụng mà không gây ảnh hưởng đến nội dung của tài liệu đó. Tương tự, XML cũng sử dụng các ký hiệu đánh dấu để cung cấp thêm thông tin về bất kỳ dữ liệu nào. Các phần mềm khác, chẳng hạn như trình duyệt và ứng dụng xử lý dữ liệu, sử dụng thông tin này để xử lý dữ liệu có cấu trúc hiệu quả hơn.

Thẻ XML

Bạn sử dụng các ký hiệu đánh dấu được gọi là thẻ trong XML để xác định dữ liệu. Ví dụ: để biểu thị dữ liệu cho một hiệu sách, bạn có thể tạo các thẻ như <book>, <title> và <author>. Tài liệu XML của bạn cho một cuốn sách sẽ có nội dung như sau:

<book>

<title> Tìm hiểu về Amazon Web Services </title>

<author> Mark Wilkins </author>

</book>

Thẻ mang khả năng viết mã dữ liệu phức tạp nhằm tích hợp các luồng thông tin trên nhiều hệ thống khác nhau.

Ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML) là công nghệ cơ sở trong hàng nghìn ứng dụng, trải dài từ các công cụ năng suất phổ biến như xử lý văn bản cho đến phần mềm xuất bản sách, hay thậm chí là cả các hệ thống cấu hình ứng dụng phức tạp.

Truyền dữ liệu

Bạn có thể sử dụng XML để truyền dữ liệu giữa hai hệ thống lưu trữ cùng một dữ liệu ở nhiều định dạng khác nhau. Ví dụ: trang web của bạn lưu trữ ngày ở định dạng MM/DD/YYYY, nhưng hệ thống kế toán của bạn lại lưu trữ ngày ở định dạng DD/MM/YYYY. Bạn có thể truyền dữ liệu từ trang web đến hệ thống kế toán bằng XML. Nhà phát triển của bạn có thể viết mã tự động chuyển đổi những yếu tố sau:

• Chuyển đổi dữ liệu trang web thành định dạng XML
• Chuyển đổi dữ liệu XML thành dữ liệu hệ thống kế toán
• Chuyển đổi dữ liệu hệ thống kế toán trở lại định dạng XML
• Chuyển đổi dữ liệu XML trở lại dữ liệu trang web

Ứng dụng web

XML cung cấp cấu trúc cho dữ liệu mà bạn nhìn thấy trên các trang web. Các công nghệ trang web khác, chẳng hạn như HTML, làm việc với XML để trình bày dữ liệu nhất quán và có liên quan đến khách truy cập trang web. Ví dụ: hãy xem xét một trang web thương mại điện tử bán quần áo. Thay vì hiển thị mọi loại quần áo cho tất cả khách truy cập, trang web này sử dụng XML để tạo các trang web tùy chỉnh dựa trên sở thích của người dùng. Trang web tùy chỉnh này hiển thị sản phẩm từ các thương hiệu cụ thể khi lọc thẻ <brand>.

Tài liệu

Bạn có thể sử dụng XML để chỉ định thông tin cấu trúc của bất kỳ tài liệu kỹ thuật nào. Sau đó, các chương trình khác xử lý cấu trúc tài liệu để trình bày nó một cách linh hoạt. Ví dụ: bạn có các thẻ XML cho một đoạn văn, một mục trong danh sách được đánh số và một tiêu đề. Khi sử dụng những thẻ này, các loại phần mềm khác sẽ tự động chuẩn bị tài liệu để phục vụ cho nhiều mục đích sử dụng, chẳng hạn như in ấn và xuất bản trang web.

Loại dữ liệu

Nhiều ngôn ngữ lập trình hỗ trợ XML như một kiểu dữ liệu. Nhờ đó, bạn có thể dễ dàng viết chương trình bằng những ngôn ngữ khác có thể làm việc trực tiếp với các tệp XML.

Lược đồ Ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML) là tài liệu mô tả một số quy tắc hoặc giới hạn về cấu trúc của một tệp XML. Bạn có thể mô tả những ràng buộc này theo một số cách khác nhau như sau:

• Quy tắc ngữ pháp để xác định thứ tự phần tử
• Dạng điều kiện Có hoặc Không mà nội dung bắt buộc phải đáp ứng
• Kiểu dữ liệu cho nội dung trong tệp XML
• Ràng buộc đối với tính toàn vẹn của dữ liệu

Giả sử một lược đồ XML cho các hiệu sách có thể đặt ra các ràng buộc như sau:

1. Phần tử sách sẽ có các thuộc tính title và author.
2. Phần tử sách sẽ được lồng trong phần tử danh mục có tên thuộc tính.
3. Giá của một cuốn sách sẽ là một phần tử riêng biệt được lồng trong book. 

Để đáp ứng những ràng buộc này, chúng ta sẽ viết tệp XML như sau. 

<category name=“Công nghệ”>

<book title=“Tìm hiểu về Amazon Web Services”, author=“Mark Wilkins”>

<price>20 USD</price>

</book>

</category>

Lược đồ XML thực thi tính nhất quán trong cách các ứng dụng phần mềm khác nhau tạo và sử dụng tệp XML. Một số ngành triển khai lược đồ XML dành riêng cho các hoạt động của họ nhằm giảm độ phức tạp trong quá trình viết mã XML để truyền dữ liệu giữa các doanh nghiệp. Ví dụ: Đồ họa vectơ quy mô linh hoạt (SVG) là định dạng đặc tả XML dùng để mô tả dữ liệu liên quan đến đồ họa máy tính. Nhà phát triển phần mềm viết các tệp XML sao cho đáp ứng được thông số kỹ thuật của ngành.

Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản (HTML) là ngôn ngữ được sử dụng trong hầu hết các trang web. Trình duyệt web xử lý và hiển thị các tài liệu HTML dưới dạng trang đa phương tiện. Hiệp hội web toàn cầu (W3C) là cộng đồng quốc tế phát triển các giao thức và hướng dẫn để đảm bảo web phát triển lâu dài. W3C đã thiết lập cả hai tiêu chuẩn HTML và Ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML) mà các nhà phát triển trang web triển khai để đảm bảo tính nhất quán và chất lượng.

XML so với HTML

Tệp HTML và XML trông rất giống nhau, tuy nhiên lại có một số điểm khác biệt chính.

Mục đích

HTML mang mục đích trình bày và hiển thị dữ liệu. Tuy nhiên, XML lại mang mục đích lưu trữ và di chuyển dữ liệu.

Thẻ

HTML có các thẻ định sẵn, song người dùng vẫn có thể tạo và xác định các thẻ của riêng mình trong XML.

Quy tắc về cú pháp

Cú pháp của HTML và XML có một số điểm khác biệt nhỏ nhưng quan trọng không kém. Ví dụ: XML phân biệt chữ hoa chữ thường, nhưng HTML thì không. Trình phân tích cú pháp XML sẽ đưa ra lỗi nếu bạn viết thẻ là <Book> thay vì <book>.